ග්‍රැමපෝනය.....

                 ග්‍රැමපෝන් ගැන ඔයාල මොනවද දන්නේ...? සමහරු කියාවි මොකුත්ම දන්නේ නෑ, නව සහශ්‍රයේ ඉඳගෙන මොන බම්බුවටද ගි‍රැංපෝං ගැන කතා කොරන්නේ කියාපංකෝ නැනෝ තාක්ෂණය( Nanotechnology) ඒ උනාට සමහර අය මේ පැරණි දේවල් ගැන දැන ගන්න කැමතියි නොවැ. දන්න කට්ටියත් ඇති මහ ගොඩක්. හැදුවේ කවුද ඒ කොයි කාලෙද වගේ දේවල්. කමක් නෑ ඔන්න ඔහේ මාත් කියන්නම්කෝ, මගෙත් ආසාවනේ නේද...? ග්‍රැමපෝන් එක හදලා තියෙන්නේ ඇලෙක්සෙන්ඩර් ග්‍රැහැම්බෙල් මහත්මයා. ඒ 1890 දී. හැබෑවටම මේ යන්ත්‍රයට සමාන එකක් ඊට කලින් හදලා තියනවා ‍තෝමස් එඩ්සන් මහත්මයා අපි හැමෝම දන්න ‍තෝමස් අල්වා එඩිසන්, එතුමා විසින්. ඒ 1870 දී.

                 කොහොම උනත් මම අද කියන්නේ ග්‍රැමපෝන් එක ගැන. සරල මූලධර්මයක් පදනම් කරගෙන තමයි මේක නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ. ඒ කියන්නේ කම්පන තරංගයක් ශ්‍රව්‍ය තරංගයක් බවට හරෝන එක තමයි ග්‍රැමපෝන් එකෙන් කරලා තියෙන්නේ. (මට ඔය තරංග ගැන කතා කරන හැම වෙලාවෙම බෝධිපාලවත් මතක් වෙනවා. මොකද බෝධිපාල කියන්නේ තරංගලගේ තාත්තටනේ. ගනන් ගන්න එපා ඔය කතාව මාතෘකාවට අදාල නෑ. මේ හීතලට කියවෙන කතා.) ඒවගේම තැටි නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ කාබන් වලින්. මුල් කාලය තුල එක තැටියක එක ගීතයක්ද, පසු කාලීනව ගීත කීපයක්ද වශයෙන් ග්‍රැමපෝන් තැටි නිර්මාණය වුනා. හරි ඉතින් අපි මුලින්ම ග්‍රැමපෝන් එකක් බලලා ඉමුකෝ.   

ඔය තියෙන්නේ බඩ්ඩ. නෑ මම මේ කිවුවේ ගි‍රැංපෝං එක හෙහ් හෙහ්..!

                              මෙන්න තැටියකුත් තියෙනවා.


අනේ එහෙනම් සිංදුවක් අහලා ඉමු මුලින්ම. 

                  ඔය සිංදුව ගැනත් යමක් කියලම ඉන්නම්කෝ. වීර විජය කියන සිනමා සිත්තමට ලතා වල්පොල මහත්මිය තමයි ඔය ගීතය ගායනා කරලා තියෙන්නේ.මේ චිත්‍රපටය තිරගත වෙලා තියෙන්නේ 1963 වර්ෂයේ. සංගීත නිමාණය හෝ ගීතය ලියලා තියෙන්නේ කවුද කියන්න නිවැරදි තොරතුරක් මා ලඟ නෑ. මේ ගීතය නිකුත් වෙලා තියෙන්නේ "හිස් මාස්ටර් වොයිස්" කියන තැටි ලේබලය යටතේ. ඔය තියෙන්නේ එයාලගේ "මාක්" එක.

                          බල්ලා මාක් එක හිකිස්....!

               නවීන තාක්ෂනෙත් එක්ක ගන්නකොටනම් ග්‍රැමපෝන් බල්ලා මාක් උනාට, අතීතය එහෙමටම අමතක කරන එක මහා ගුනමකු කමක්. මොකද එතනින් තමයි මේ සියල්ල ආරම්භ වුනේ. අපි එහෙම ඒ දේවල් අමතක කලොත් අර අසාහය රංගධරයා, ගායන ශිල්පියා මිනිස්සු ගැන කියපු කතාව ඇත්ත වෙනවා. හොඳයි ඒ කතාව මොකක්ද කියලා අහලා බලන්න කැමතිද....? ඕං එහෙනම්...........!

                        
            ඕක ඔය ටික කලකට ඉහත අපෙන් සමුගත් ප්‍රෙඩී සිල්වා නැමැති අපූරු කලාකරුවා විසින් ගායනා කරපු ගීතයක් නෙව. ඔහුට අනුව නම් අපේ සමහර අයගේ වැඩ ගැන බල්ලන්ගේ උනත් ඒ හැටි මනාපයක් නෑ. ඒත් අපේ මාතෘකාව ඕක නොවෙන නිසා අපි ඔය ගැන වැඩිය කතා කොරන්න යන්න ඕන නෑ.   

              හැබෑටම කොහොමද ග්‍රැමපෝන් තැටි වල ගීත අඩංගු වෙලා තියෙන්නේ. නැත්නම් රෙකෝඩ් වෙලා තියෙන්නේ. මොකද හුඟාක් අය දන්නවා ටේප් රෙකෝඩරයක නම් ඉලෙක්ට්‍රොනික් සර්කිට් එකක් තියෙනවා. අපි ඒකට ටේප් එකක් තේරෙන සිංහලෙන් කියනවා නම් කැසට් පටියක් දාලා බට්න් එකක් ප්‍රෙෂ් කරහම ඉලෙක්ට්‍රික් හෙඩ් එකක් ඇවිත් ධාවනය වෙන ටේප් එකේ ස්පර්ශ වෙනවා. ඒ ටේප් එකේ තියෙන කාබන් අංශු හෙඩ් එක සමඟ ගැටී ඇතිකරන චුම්භක තරංගය ඉලෙක්ට්‍රොනික් පරිපථයක් මගින් ඕඩියෝ (චෙහ් මේ ඕඩියෝ බම්බුවත් සිංහලෙන්නේ ලියන්න ඕන. මේක සිංහල බ්ලොග්නේ.....) ශ්‍රව්‍ය තරංගයක් බවට හරවනවා කියලා. ඒ අනුවයි කැසට් යන්ත්‍රයකින් අපට යමක් ශ්‍රවනය වෙන්නේ. ඒ වුනාට ග්‍රැමපෝන් වල කිසිම ඉලෙක්ට්‍රොනික උපාංගයක් නෑ. අපි ඒකට විදුලිය සැපයීමක් කරන්නෙත් නෑ, එහෙනම් කොහොමද ශ්‍රව්‍ය තරංගයක් ජනනය වෙන්නේ.  හරි මමම කියන්නම්කෝ මේන් මෙහෙමයි ඕක සිද්ද වෙන්නේ.

               මම කිවුවනේ කලින් ග්‍රැමපෝන් තැටි නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ කාබන් වලින් කියලා. මේ තැටි දැකලා තියෙන කෙනෙක් ඉන්නවානම් දන්නවා ඇති ඒකේ රවුමට ඉරි ඇඳලා තියෙනවා කියල අග ඉඳන් මුලට. මේක මේ පැන්සල් ඉරක් වගේ උඩින් ඇඳලා නෙමෙයි තැටිය තුලට කාවදින්න කානුවක් වගේ ගැඹුරට හෑරුන එකක්. අපේ කට්ටිය නෑබිලි දැකලා තියෙනවනේ. නොදැකපු කෙනෙක් ඉන්නවානම් දැන් කුස්සියට ගෙහුං බලලා එනවා හොඳයි.ඔය නෑබිලියේ ඉරි ඇඳලා තියෙන ආකාරයට තමයි මේ ගි‍රැංපෝං එකෙත් ඉරි ඇඳලා තියෙන්නේ. අපූරු උදාහරනේ නේද..?හික් හික් හික්...!! ( අපේ විචාරක මහත්තයට තරහ යයිද මංදා. තරහ අවසර ආයිබොවං මේකලට තේරෙන භාශාවෙන් එපායෑ කියන්ට.) ඒත් වඩා පරීක්ෂාවෙන් බැළුවොත් අපට තේරෙනවා මේ තියෙන්නේ තනි ඉරක්ය, ඒක අගින් පටන් අරගෙන මුලින් ඉවර කරලා තියෙනවය කියලා. ඒවිතරක්ම නෙමේ මම කලින් කිවුවනේ මේ ඉර යටට හෑරිලා තියෙන්නේ කියලා. ඔය යට පෘෂ්ඨය සමතල නෑ. ගැටිති සහිතයි. ඒ ගැටිති සෑදිලා තියෙන්නේ එහි අඩංගු ගීතයේ හෝ හඬේ ආකාරයට. මේ තැටි කොටන්න නැත්නම් හඬ කවන්න භවිතා කරන උපකරණය ගැන මට හරි වැටහීමක් නැතත් එය "ටිකිතුරක" (ටෙලිග්‍රාප්) ක්‍රමය බව මගේ හැඟීමයි.

                  අපි හැමෝම දන්නවා ( නොදන්න අයදැන් දැනගන්න) ග්‍රැමපෝන් එක ක්‍රියා කරන්නේ දුන්නක් ආධාරයෙන් කියලා. ඔය ටයිම් පීස් ඔරලෝසුවල, නැත්නම් අතේ බඳින වයින් ඔරලෝසුවල තියෙනවා වාගේ දුන්නක් කරකවලා (වයින් තියලා) තමයි අපි ග්‍රැමපෝන් එක ක්‍රියා කරවන්නේ. ග්‍රැමපෝන් එකේ තැටිය රඳවන තැන පෙට්ටියක් වගේ එකක්නේ. ඕක ඇතුලේ තියෙන දුන්න යතුරකින් හෝ පිටතට තියෙන හැන්ඩ්ල් එකකින් හෝ කරකවලා අපට වයින් කල හැකියි. ඊට පසු තැටියක් ඒමත රඳවලා පසෙක තිබෙන "ආර්ම්" එක අරගෙන තැටිය මත තබනවා. අදාල තැනින් ආර්ම් එක තැටිය මතට ගේන කොට දුන්න නවතා තිබෙන ලොක් එක නිදහස් වෙන නිසා තැටිය කරකැවෙන්න පටන්ගන්නවා. අපි නියමිත ස්ථානයේ එනම් තැටිය අග කෙලවරට ආර්ම් එක පහත් කලවිට ආර්ම් එකේ අග තිබෙන අල්පෙනෙත්තක් වැනි හිස ( අපි මේකට කියන්නේ ඉඳික‍ටුව කියලා) තැටියේ ඇති සියුම් රේකා දිගේ ගමන් කරමින් මුලට පැමිනෙනවා. හැබැයි ඒ යම් රටාවකට උඩ පනිමින්. මොකද මම ඔයාලට කලින් කිවුවා මේ රේකාවල යට සමතල නෑ ගැටිති ගැටිති තියෙන්නේ කියලා. ඒ ගැටිති නිසා තමයි ආර්ම් එක කම්පනය වෙන්නේ. ඒ වගේම මේ ආර්ම් එකේ පසුපස කොටස සම්බන්ධ වෙලා තියෙන්නේ ඔය හත්තක් වගේ විශාලෙට තියෙන ග්‍රැමපෝන් මලේ පසුපස කුඩා කොටස නිමවා ඇති සියුම් තහඩුවකට. මෙය ශක්තිමත් ඉතා තුනී තහඩුවක් තැටිය මත ඉඳික‍ටුව ඉහල පහල යන ආකාරයටම මේ ආර්ම් එක පි‍ටුපස කොටස මගින් අර සියුම් තහඩුව කම්පනයකට ලක්කරනවා. එම කම්පනය තමයි කුඩාවට පටන් අරන් ක්‍රමයෙන් ලොකුවෙලා තියෙන ග්‍රැමපෝන් මල තුල වායු තරංගයක් ආධාරයෙන් ශබ්ධය ඇති කරන්නේ. මෙතනදි සුළඟත් ලොකු වැඩක් කරනවා. අපි ඔය නලාවල එතකොට ලවුඩ්ස්පීකර් වල එහෙමත් මේ ක්‍රමයනේ අනුගමනය කරලා තියෙන්නේ. 

ක්‍රියා කරන විදිහ පැහැදිලි උනේ නැති කෙනෙකුට මෙන්න බලා     ගන්න. මම දන්නවනේ සමහරුන්ට ටියුබ් ලයිට්නේ.  


               පසු කාලීනව ඔය ග්‍රැමපොන් තාක්ෂණයට සමාන ආකාරයේ තැටි විශේෂයක් එක්ක phono කියලා ක්‍රමයකුත් ආවා. හැබැයි ඒකේ ආර්ම් එක කෙලවරේ තියන ඉඳික‍ටුව කෙලින්ම කැසට් හෙඩ් එකකට සමාන හෙඩ් එකකට තමයි සම්බන්ධ කරලා තිබුනේ. ශ්‍රව්‍ය තරංග හැදුනෙත් ඉලෙක්ට්‍රොනික පරිපථයකින්. ඒනිසා විදුලිය නැතිව වැඩ කරන්න පුළුවන් කමක් ඒකට තිබුනේ නෑ. ඉතින් යන්නද සූදානම...? නරකද සරගේ ගීත ගබඩාවෙන් ගි‍රැංපෝං සිංදුවක් දෙකකුත් අහලම ගියොත්.....?

                 මේ ගීතය ගැන නම් විස්තර කිසිවක් මා සතුව නෑ.  
                      
අහලා බලන්න මේ ගීතය. කරු අයියා එහෙම නැත්නම් කරුනාරත්න අබේසේකර නැමති ගීතරචකයා ගායකයා මොහුයි.

මේ ගීතය ගැනත් විස්තර මා සතුව නෑ.

                 බලමු දේශාභිමානී ගීතයක් අහලා.


 හොඳයි එහෙනම් මම ගෙහුං එඤ්ඤං.....!


පින්තූර අන්තර් ජාලයෙනි...